اختلال دو شخصیتی
اختلال دو شخصیتی ,اختلال دو شخصیتی چیست,اختلال دو شخصیتی در کودکان,اختلال دو شخصیتی به انگلیسی,اختلالات دو شخصیتی,اختلال دو شخصیتی,اختلال چند شخصیتی,اختلال چند شخصیتی چیست,اختلالات چند شخصیتی,درمان اختلال دو شخصیتی,اختلال شخصیت دوقطبی چیست,اختلال چند شخصیتی به انگلیسی,اختلالات شخصیتی دو قطبی,بیماری اختلال دو شخصیتی
توضیحاتی در مورد اختلال دو شخصیتی
بسیار طبیعی است که ما انسان ها در مواقعی از زندگی شاد و پرانرژی باشیم، در مواقعی ناراحت یا غمگین باشیم و در مواقعی نیز حالت عادی و خنثی داشته باشیم. هیچ انسانی در تمام مواقع و روزهای زندگی در شرایط یکسان به سر نمی برد و ممکن است حالت های متفاوتی را تجربه کند و صرف داشتن حالت های روحی متضاد نمی تواند دلیلی بر دوقطبی بودن یا دو شخصیتی بودن ما باشد. از سویی دیگر نکته ای که باید به آن توجه کنیم این است که اختلال دوقطبی و اختلال دو شخصیتی، بسیار از یکدیگر متفاوت هستند به طوری که هر کدام به طبقه خاصی از اختلالات روانی مربوط هستند و در ثانی برای تشخیص هر کدام شرایط و نشانه های خاصی وجود دارد و صرفاً از روی برخی علائم ذهنی، نمی توان خود(یا دیگران) را در این طبقات قرار داد.
اختلال دو شخصیتی چیست
اختلال چند شخصیتی، شخصیت چندگانه، تعدد شخصیت و اسامی نظیر آن هم نامیده میشود) یکی از اَشکال اختلالات تجزیه‌ای و گسستگی میباشد. عبارت است از وجود دو یا چند هویت یا شخصیت متمایز که به تناوب رفتار را کنترل میکنند. معمولاً این شخصیتها نام و سن و مجموعه‌ای از خاطرات و رفتارهای ویژه خود را دارند. در اغلب موارد یک هویت اصلی با نام واقعی شخص وجود دارد که منفعل، وابسته و افسرده‌است. هویتهای جانشین نوعاً دارای ویژگی‌هایی هستند که با هویت اصلی تعارض دارند؛ مثلاً خصمانه، کنترل‌کننده، و خود ویرانگرند. در بعضی موارد این شخصیتها ممکن است حتی در ویژگی‌هایی مثل دست خط، استعدادهای هنری و ورزشی و آشنایی به زبانهای خارجی با هم تفاوت داشته باشند. هویت اصلی معمولاً از تجربه‌های هویتهای دیگر اطلاعی ندارد. دوره‌هایی از یاد زدودگی بدون علت، از قبیل زوال حافظه برای چند ساعت یا چند روز در هفته، می‌تواند نشانه‌هایی از وجود این اختلال در فرد باشد.
علائم اختلال دو شخصیتی
اختلال دوقطبی یا افسردگی شیدایی نوعی اختلال خلقی و بیماری روانی است. افراد مبتلا به این بیماری دچار تغییرات شدید خلق می‌شوند. اختلال دو قطبی به صورت معمول در آخر دوره نوجوانی یا اوائل دوره بزرگسالی تظاهر پیدا میکند. این بیماری انواع مختلفی دارد که مهمترین انواع آن اختلال دوقطبی نوع یک و اختلال دو قطبی نوع دو است. تفاوت این دو اختلال در وجود دوره شیدایی است؛ در نوع یک این حالت اتفاق می‌افتد ولی در نوع دو فرم خفیف‌تری از آن که نیمه‌شیدایی است، بروز میکند. شروع بیماری معمولاً با دوره‌ای از افسردگی میباشد و پس از یک یا چند دوره از افسردگی، دوره شیدایی بارز میشود. در تعداد کمتری از بیماران شروع بیماری با دوره شیدایی یا نیمه-شیدایی است. دوره‌های شیدایی از چند روز تا چند ماه به طول می‌انجامند و معمولاً شدت آنها باعث میشود که بیمار نیازمند درمان جدی به صورت بستری یا همراه با مراقبت زیاد باشد. با فروکش کردن علایم، به خصوص در اوایل سیر بیماری، معمولاً فرد به وضعیت قبل از بیماری خود برمی‌گردد و به همین دلیل بسیاری از بیماران یا خانواده‌های آنان تصور میکنند بیماری کاملاً ریشه کن شده و دیگر نیازی به ادامه درمان وجود ندارد؛ بنابراین درمان خود را قطع میکنند. اما قطع زودهنگام درمان خطر برگشت بیماری را بسیار افزایش می‌دهد و باعث میشود که بیماری در فاصله چند ماه عود کند. اختلال دو قطبی(مانیک دپرسیون) در واقع نوع افسردگی است که در آن علائم افسردگی مانند: خلق افسرده، غم و اندوه، از بین رفتن علاقه و فقدان لذت در فعالیت ها، خستگی یا فقدان انرژی، احساس بی ارزشی، ناتوانی در تصمیم گیری و افکار مربوط به خودکشی با علائم مانیا(یا شیدایی) مانند: خلق شنگول، افکار شتابان و هذیانی، اعمال و رفتارهای پرهیجان و افراطی، بی خوابی، رفتارهای متوقعانه و سلطه جویانه و… با هم در طی دوره هایی رخ می دهد. یعنی یک فرد دارای اختلال دو قطبی در طی چند دوره متوالی(که مدت زمان هر دوره حداقل دو هفته است)، هم علائم افسردگی و هم علائم مانیا را تجربه می کند، اما ین دوره ها لزوماً منظم و به ترتیب(مثلاً سه ماه مانیا سه ماه افسردگی و الی آخر) نیستند. براساس تعداد دوره های افسردگی و مانیا و نیز شدت علائم در هر دوره، انواع مختلفی از اختلال دو قطبی وجود دارد که تشخیص صحیح آنها توسط روانپزشک یا روانشناس متخصص صورت می گیرد.
نشانه های اختلال دو شخصیتی
در بسیاری موارد تعدد شخصیت تنها به دو مورد محدود می شود اما چند شخصیتی می تواند تا ده ها شخصیت متفاوت را شامل شود. مهمترین نشانه های این اختلال بدین قرارند: ۱- گزارش ضعف حافظه و خارج شدن از دایره زمان و فراموشی لحظه ای یا مشکل در به خاطر آوردن برخی اطلاعات فردی که قابل توجیه با فراموشی معمولی نیست. ۲- گاهی دیگران رفتارها یا خاطراتی را از فرد بازگو می کنند که خود بیمار آنها را به خاطر نمی آورد.۳- تغییرات قابل توجه در رفتار بیمار به گزارش یک ناظر قابل اطمینان دیده می شود. بیمار ممکن است خود را به نام دیگری بخواند یا به عنوان سوم شخص خطاب کند یا در وسایل اش نوشته ها، نقاشی ها یا اشیایی مثل کارت هویت متفاوت و غیره پیدا شوند.۴-برخی از این بیماران دچار توهمات شنیداری یا دیداری می شوند وممکن است صداهایی ذهنی از شخصیت های دیگر درون خود بشنوند.۵- سر دردها، افسردگی و عصبانیت های بی دلیل ممکن در آنها دیده شود.
علل اختلال دو شخصیتی
بررسی تاریخچه زندگی افراد چند شخصیتی نشان می دهد که سابقه مورد سو» رفتارهای جسمی- روانی و بیش از همه جنسی قرار گرفتن در دوران کودکی آنها وجود داشته است. بسیاری از آنها از جانب فرد مورد اعتماد خود، مورد آزار قرار گرفته اند. در این وضعیت کودک از این اختلال به عنوان نوعی دفاع استفاده می کند. جنبه های مختلف شخصیت اصلی او از هم جدا می شوند (تجزیه می شود) و هر شخصیت هیجان یا حالت لازم را ظاهر می سازد. وقتی سو» رفتار روی می دهد کودک برای محافظت از خود از ضربه یا جدا کردن خود از اعمال وحشت انگیز، اساسا تبدیل به شخص دیگری می شود که سو» رفتار برای او روی نمی دهد و ممکن نیست روی دهد. سپس این شخصیت های تجزیه شده در دراز مدت در شرایط مختلف خود را ظاهر می سازند تا فرد خودش را از تهدیدها ی هیجانی غیر قابل تحمل و آسیب در امان نگه دارد.در برخی موارد هم علت بیماری به صرع و آسیب مغزی نسبت داده شده است.
اختلال دو شخصیتی در کودکان
علائم این بیماری در کودکان معمولاً با شیزوفرنی اشتباه گرفته می شود. بیماری معمولاً زمانی به درستی تشخیص داده می شود که کودک به سن بلوغ می رسد. آزمایش های استاندارد شده ای وجود دارند که می توانند بیماری را به روشنی در کودکان آشکار کنند. در ابتدا چند آزمایش ذهنی از بیمار گرفته می شود و سپس سوالاتی پیرامون علائم اختلال از آنها پرسیده می شود. از جمله سوالاتی که در این مرحله از بیمار پرسیده می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد: سوالاتی در مورد فراموشی، ضعف حافظه، روان گریزی، زوال شخصیتی، دگرسان بینی محیط، احساس بی هویتی، پیری زودرس، خود هیپنوتیزم شدگی، و توهمات شنیداری. ابزارهای آزمایشگاهی، پرسشنامه، تست های روانشناسی (مانند تست رورشاک) نیز جزء روش های متداول برای تشخیص وجود DID به شمار می روند.
عوارض اختلال دو شخصیتی
تغییرات فرد و رفتن از هویتی به هویت دیگر موجب می شود که برای فرد مشکلات متعدد در روابط بین فردی، خانوادگی، شغلی و اجتماعی به وجود آید. همچنین این احتمال را به وجود می آورد که برای فرد درگیری و نزاع پیش بیاید و فرد کارش به کوشش برای خود کشی یا قرار گرفتن در دادگاه و زندان بینجامد.
درمان اختلال دو شخصیتی
اگر بیمار دچار بیماری‌های دیگری نشده باشد، احتیاجی به بستری شدن ندارد و طی جلسات روانکاوی و هیپنوتیزم در مطب خاطرات تلخ پاک خواهد شد و چندین شخصیت تبدیل به یک شخصیت خواهد شد.
اختلال دو شخصیتی و احساس غم
غم برجسته ترین و فراوان ترین نشانه هیجانی در طول دوره افسردگی است و ممکن است بیمار در ساعات زیادی از روز بدون اینکه دلیل خاصی داشته باشد، گریه کند. برخی از افراد افسرده، صبح ها احساس بدتری دارند و با گذشت زمان در روز، این احساس بهتر می شود. اما برخی دیگر عصرها و به هنگام غروب آفتاب احساس غم و ناراحتی فراوانی می کنند.فعالیت هایی که قبلاً موجب احساس خشنودی در فرد می شدند، کند و یکنواخت می شوند. لذت ناشی از تفریحات، سرگرمی، دلبستگی ها و خانواده کاهش می یابد.
اختلال دو شخصیتی و افسردگی
افراد افسرده نسبت به سایر مردم، عقاید منفی بیشتری نسبت به خود، دیگران و آینده دارند. این افراد عزت نفس کمی دارند و احساس شکست می کنند. احساس می کنند حقیر، بی کفایت و نالایق هستند و به همین دلیل فاقد ویژگی های لازم، برای موفق شدن در زمینه هایی از زندگی خویش هستند که برایشان اهمیت دارد همچنین افراد افسرده نسبت به دیگران و روابط اجتماعی افکار منفی و بدبینانه تری دارند. آنها همچنین نسبت به آینده بدبین بوده و با ناامیدی به آن نگاه می کنند و معتقدند اقدامات آنها در آینده بی حاصل یا محکوم به شکست است.افراد افسرده انگیزه خود را برای انجام کارها(حتی کارها و فعالیت های مورد علاقه) از دست می دهند و مشکل زیادی به خصوص برای شروع کارها دارند. این افراد به تدریج اراده خود را نیز از دست می دهند.مشکل در تصمیم گیری نیز نشانه رایج افسردگی است تا جایی که تصمیم گیری می تواند برای یک فرد افسرده بسیار توانکاه و وحشت انگیز باشد. زیرا از نظر وی هر تصمیمی(خواه کوچک، خواه بزرگ) جدی و خیالی است و از آنجایی که در هر کاری احتمال شکست وجود دارد، تصمیم گیری اشتباه می تواند فاجعه آمیز باشد.فرد افسرده عموماً به گذشته فکر می کند و هر جا اشتباه یا خطایی(هر چند جزئی) در اعمال یا رفتار خود بیابد، روی آن متمرکز شده و بزرگنمایی می کند.
عوامل خطرساز اختلال دو شخصیتی
عواملی که ممکن است ریسک گسترش یک اختلال دوقطبی را افزایش دهند یا به عنوان یک تحریک‌کننده برای اولین دوره این اختلال عمل کنند، شامل این موارد می‌شوند: داشتن بستگان درجه اول مبتلا به اختلال دوقطبی مانند والدین یا خواهر و برادر دوره‌هایی از تجربه استرس بسیار زیاد سوءاستفاده دارو یا الکل تغییرات اساسی زندگی از قبیل مرگ کسی که دوستش داریم یا دیگر تجربه‌های شوک آور
اختلال دو شخصیتی و درمان آن
درمان معمولاً شامل جلسات روانکاوی به همراه هیپنوتیزم است. هدف از درمان درهم شکستن شخصیت های متفاوت و محدود کردن آنها به یک هویت منحصر بفرد است. رواندرمانگر سعی می کند با دگروارهای متفاوت ارتباط برقرار کرده تا ابتدا با نقش و عملکرد هر یک از آنها آشنا شود. سپس ارتباطی میان شخصیت های متفاوت به ویژه خصوصیاتی که قدری ماهیت خشونت و مخرب دارند ایجاد می کند و آنها را به مرور زمان از میان بر می دارد. از دیگر اهداف رواندرمانگر این است که با کلیه ی این شخصیت های مختلف ارتباط برقرار کند و به نحوی آنها را با هم مرتبط کند. مشاور همچنین سعی می کند که خاطرات درداور و ضربه های روحی گذشته را از وجود بیمار پاک نماید. درمان بیماری نیازی به بستری شدن ندارد، اما در موارد خاص پزشکان برای رسیدن به هدفی که دارند می توانند بیمار را بستری کنند. تا کنون مدرکی دال بر مفید بودن تجزیه تحلیل رفتاری برای درمان این اختلال بدست نیامده است.
شیوع اختلال دو شخصیتی
در حدود یک نفر از هر 100 بزرگسال در طول زندگی خود دچار این اختلال می‌گردد. معمولا این اختلالات بعد از سنین نوجوانی اتفاق می‌افتد. در سنین بالاتر از 40 سال این اختلالات غیر معمول است. مردان و زنان به یک اندازه در معرض ابتلا به این اختلالات قرار دارند.
اختلال دو شخصیتی و مشکلات روحی
احساس غمگینی که از بین نمی‌رود. احساس نیاز به گریستن بدون هیچ دلیلی ازدست دادن تمایل و رغبت به همه چیز عدم لذت بردن از چیزهایی که قبلا لذت می بردید. احساس بی قراری و آشفتگی از دست دادن اعتماد به نفس احساس بی ارزشی و ناامیدی زودرنجی و تحریک پذیری فکرکردن به خود کشی
